versteviging van het isolement

Nergens wordt in de Bijbel geleerd dat we ons volledig moeten terugtrekken uit de wereld om ons heen. Regelmatig spreekt Paulus over hoe we anders moeten zijn, hoe we niet wereldgelijkvormig mogen worden, maar hij schrijft even sterk dat we niet vàn de wereld zijn maar wel ìn de wereld zijn.

Voor een groot deel kan ik er mee leven: iedereen heeft een bepaald engagement (politiek, sport, ...) waardoor je het risico loopt geïsoleerd te raken van anderen die niet in die groep zitten. Maar zodra we ons als christen bewust zijn van ons evangelisch isolement, moeten we wel alles doen om er niet in te blijven steken, of erger, om er niet nog dieper in te verzeilen. Dan krijg je taferelen waarbij christenen geen enkele vriend of vriendin hebben buiten de kerk. Volgens mij is dat dramatisch want dat maakt dat je compleet wereldvreemd geworden bent, geen verschil meer kunt maken en erger nog: als je dan ook nog betrokken bent in leiding in de kerk/gemeente, ga je de kerk ook nog eens meeslepen in het isolement.

De evangelische kerk staat vaak buitenspel. Een pover deel van onze activiteiten is nog relevant voor mensen buiten de kerk. Sommigen sleutelen hard om daar iets aan te doen. Maar meestal hebben we het niet eens door.

Onze zondagse erediensten zijn verbazingwekkend eigenlijk nog niet zo'n probleem. Alhoewel we vaak denken "Wat gaat een andersgelovige hier nu van begrijpen?", is het voor hen die langs kwamen vaak een aangename ervaring waarbij ze onze geloofsbeleving respecteren en waarderen. De eredienst is dan in het algemeen ook gericht op christenen die God samen zoeken en aanbidden en men beseft dat heel goed.
Het isolerende aan ons leven als christen bevindt zich op andere vlakken. Onze vrije tijd. Onze andere activiteiten.

Pastoraat
Het valt me op dat elke keer dat er een initiatief genomen wordt om iets goeds te doen voor onze medemens, iedereen laaiend enthousiast wordt. Bij verschillende kerken en organisaties heb ik al een heel aantal projecten de revue zien passeren waarbij men duidelijk voor ogen heeft: we willen anderen helpen. Armen eten geven. Andersvaliden ondersteunen. Steden en parken opruimen. Een actie met evangelist. Vaak is het nog maar een half jaar na het enthousiasme, dat iedereen uitgeput is en dat het project afgeblazen wordt. We hebben er echt geen tijd meer voor. We hebben er geen energie voor. Het lukt niet, we vinden geen medewerkers. Ondertussen steken we wel uren tijd in pastoraat onder christenen die eigenlijk gewoon op de waarheid van Gods Woord zouden moeten staan. Christenen die energie opslorpen van pastoraal medewerkers, maar die eigenlijk weinig blijk geven van verandering in eigen leven. Die mensen krijgen wél aandacht, voor de anderen is geen tijd. Je isoleert de kerk van de maatschappij, als je enkel oog hebt voor de noden binnen de kerk en niet daarbuiten.

Muziek
Kijken we daarentegen naar Praise avonden, dan merk ik dat we daar bijna nooit te kampen hebben met een tekort aan medewerkers. Muzikaal talent wordt bijna altijd ingezet binnen de gemeente. Ga je een band oprichten, dan is het bijna vanzelfsprekend dat het een praise band is, want dat is de muziek die christenen spelen. Ik merk het bijvoorbeeld bij Indian Summer: een band met enkel christenen, die muziek spelen voor een breed publiek. De afgelopen weken alleen al heb ik zeker 3 keer iemand horen suggereren dat ze toch ook wel een Praise avond zouden kunnen doen. Ze willen dat niet, ze willen juist hun eigen stijl houden en relevant blijven voor iedereen. Maar hoe lang duurt het, voor ze zich laten verleiden? Is er dan iets mis met aanbiddingsmuziek? Natuurlijk niet, maar het krijgt wel altijd de eerste prioriteit... Je isoleert de kerk van de maatschappij, als je je talenten enkel investeert in evenementen binnen de kerk en niet daarbuiten.

Geloofsoverdracht
Een ander voorbeeld zijn de christelijke scholen. Op zich zijn deze scholen bijzonder belangrijk en echt wel relevant voor de maatschappij, te bedenken dat een groot deel van de kinderen op die scholen juist niet uit christelijke gezinnen komt. Ik begrijp heel goed dat mensen energie steken in zulke scholen, juist omdat ze degelijk bijbels onderwijs aanbieden voor kinderen uit alle lagen van de maatschappij. Toch hoor ik vaak ouders spreken over die projecten, in de zin van "Jij gaat je kind toch ook sturen als er zo'n school komt?" De doelstelling van de scholen komt dan niet goed over en de indruk die je krijgt, is dat de scholen er zijn voor de kinderen van christenen. De pedagogie op christelijke scholen kan een verleiding zijn tot gemakzucht bij de ouders, waarbij ouders de taak van geloofsoverdracht afdoen als een taak van de school. Geloofsoverdracht is een taak van ouders en gemeente, en niet (enkel) van de school denk ik. Dat denken die scholen zelf trouwens ook niet! Ik vind het erg als ouders daarmee ook hun kinderen willen beschermen van de boze buitenwereld. Je isoleert de kerk van de maatschappij als je je kinderen naar christelijke scholen stuurt vanwege gemakzucht en een gevoel van geborgenheid.

Jeugdwerk
Ik kijk even naar mijn eigen taak in de kerk in Zaventem en ik zie dat ook daar enorm veel aandacht gaat naar christenen. Alle energie gaat naar programma en relaties met de jongeren uit eigen kerk. Als er iets mis gaat of als jongeren niet graag meer komen, wordt van de jeugdwerker verwacht dat ze nog meer hun best doen om die éne tiener, toevallig kind van christenen, er weer bij te betrekken. Er worden zelfs hele vergaderingen gehouden om toch maar iedereen te geven wat hij nodig heeft. In theorie voel ik mijzelf verantwoordelijk om ons jongerenwerk relevant te maken voor heel onze omgeving. In praktijk geef ik eerlijk toe: ik heb geen tijd om naast het jeugdwerk in eigen kerk, ook nog eens verder te gaan kijken en relevant proberen te zijn voor anderen. Eén lichtpuntje: ik hoop al een tijdje om als vrijwilliger in de jeugdgevangenis van Everberg te kunnen helpen, ik hoop ook al een tijdje om de jeugdraad van Zaventem te gaan ondersteunen, ik hoop ook al een tijdje om een Rock Solid of Youth Alpha te gaan doen hier in de buurt. Misschien komt er uit die hoop ooit wel eens actie... Je isoleert de kerk van de maatschappij als je jeugdwerk enkel binnen de kerk toepast en niet kijkt naar jongeren daarbuiten.

Pastoraat in de gemeente is noodzakelijk.

Praise avonden zijn ter ere van God.

Christelijk onderwijs verstevigt geloofsoverdracht.

Jeugdwerk binnen de kerk is onmisbaar.

Maar gebruik al die "instrumenten" wel op de juiste manier, en denk er over na. Het ergste in heel dit isolement vind ik de schijnbare tendens dat alles met een christelijk sausje per definitie goed is. Velen vragen zich al geruime tijd af waarom er zoveel jongeren de evangelisch kerk verlaten. Misschien ligt het wel aan de manier waarop wij als evangelische kerk omgaan met pastoraat, onderwijs, talenten en gaven en jeugdwerk... Is de evangelische kerk echt wel bezig om jongeren en kinderen voor te bereiden op de maatschappij? Of is onze geloofbeleving mijlenver verwijderd van de realiteit in de maatschappij?